Van overleven op straat naar de middelbare school

Jon pakt een krant vast. Het is de Prensa Libre, een bekende Guatemalteekse krant. “Er staan soms verhalen in uit deze stad”, zegt Jon plechtig. Op de vraag wat voor soort verhalen, antwoordt hij: “Het gebruikelijke. Geweld, misdrijven. Zelden iets positiefs. Ik ben eraan gewend.” Zijn de verhalen waar? John is even stil en kijkt naar beneden. “Helaas wel”, zegt hij droevig.

Huiselijk geweld

De stad waar Jon het over heeft heet Parramos, gelegen in de hooglanden van Guatemala, op een uur van hoofdstad Guatemala-Stad. Casa San Andres, het programma van WereldOuders in Guatemala, ligt hier ook vlakbij. Helaas is er in Parremaos veel armoede. In de stad wonen naar schatting bijna 14.000 mensen van wie 64% in (extreme) armoede leeft. 44% lijdt aan chronische ondervoeding en 23% kan niet lezen of schrijven. Daarnaast is het sterftecijfer erg hoog voor kinderen tot vijf jaar.
Jon groeide in Parramos op bij zijn moeder Alejandra, zijn stiefvader en twee stiefzussen en stiefbroers. Zijn stiefvader was alcoholist. Huiselijk geweld was normaal in het gezin. Zijn moeder verdiende haar geld door te werken op boerderijen rondom de stad. Zijn stiefvader had zijn eigen stuk land om producten te verbouwen, maar verdiende zelden genoeg om het gezin te onderhouden. Jon begon al op zijn achtste met werken in de om zo bij te dragen aan het gezinsinkomen. Maar het geld dat hij verdiende was nooit genoeg voor zijn stiefvader. “Zelfs als ik mijn best deed werd hij boos over de kleinste dingen of dingen die niet waar waren”, herinnert Jon zich. “Niet alleen ik maar ook mijn broers, zussen en moeder leden onder het geweld en misbruik”.

Overleven op straat

Toen Jon veertien jaar was besloot hij weg te lopen van huis. “Ik woonde eerst tijdelijk bij een vriend, kwam toen in Parramos op straat terecht en begon te roken en drugs te gebruiken. Het waren echt wanhopige tijden, onder invloed van slechte vrienden”, vertelt Jon. Hij geeft toe dat er tijden waren dat hij in de verleiding kwam om zich bij een bende aan te sluiten als manier om te overleven. Het is een route die veel jongeren in Latijns-Amerika volgen, die vaak eindigt in de dood of een gevangenisstraf. Gelukkig gaf Jon niet toe aan de verleiding. Bijna anderhalf jaar lang (over)leefde Jon op straat. Maar hoe meer hij tot een crimineel leven werd gedreven, hoe meer hij besefte dat dat niet was wat hij wilde. Hij klopte aan bij zijn oom Javier en tante Carmen. “Gelukkig boden zij mij onderdak en zorgden ze voor me”, zucht hij opgelucht. Wonen bij zijn oom en tante veranderde Jon’s leven. Ze moedigden hem aan om iets van zijn leven te maken en dat deed hij. “Ze boden me onderdak en schreven me in bij een school. Ik was toen zestien en was al lang niet naar school geweest. In de avonden studeerde ik en ’s ochtends werkte ik om mijn schoolgeld en eten te betalen”, legt hij uit. “Ik werkte op een avocadoplantage die grensde aan terrein van WereldOuders. Hier verdiende ik 300 Queztales (ongeveer 40 dollar) per week. Als ik over het hek van avocadoplantage keek, zag ik de kinderen die in het programma van WereldOuders woonden. Ze zagen er gelukkig uit en ik wenste dat ik bij hen kon zijn”, zegt Jon.

“WereldOuders gaf me weer hoop. Niet alleen door mijn opleiding te betalen maar vooral door psychologische hulp te bieden. Dat heeft me echt geholpen om het verleden achter me te laten en me te richten op de toekomst”

Hoop op een goede toekomst

In 2018 stelde Jons neef Vilma voor om contact op te nemen met WereldOuders om te zien of ze hem konden helpen, nadat hij Jon zo bewonderend over de organisatie hadden horen praten. Tot Jon’s verbazing beantwoordde WereldOuders de oproep. Bij het zien van zijn enthousiasme en toewijding om te studeren, boden ze aan om zijn studie te financieren zodat Jon in Casa San Andres zijn middelbare schooldiploma kan halen. “Ik was net 17 geworden toen ik dat hoorde. Het was het beste verjaardagscadeau ooit!”, bekent hij. Drie jaar later zit Jon op de middelbare school en studeert hij informatica. Het gaat erg goed met hem. “WereldOuders gaf me weer hoop. Niet alleen door mijn opleiding te betalen maar vooral door psychologische hulp te bieden. Dat heeft me echt geholpen om het verleden achter me te laten en me te richten op de toekomst”, zegt Jon.